Canan Güllü: Ekim Ayında 39 Kadın Öldürüldü Bu Ülkede. Peki Biz Ne Yapıyoruz? İstanbul Sözleşmesi’nden İmza Çekiyoruz
Antalya’da düzenlenen 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele ve Acil Yardım Hattı Çalıştayı’nda konuşan Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü, “Ekim ayında 39 kadın öldürüldü bu ülkede… Peki biz ne yapıyoruz? İşlemeyen bu mekanizmalar yetmezmiş gibi İstanbul Sözleşmesi’nden imza çekiyoruz. Peki 2021 Mart ayından itibaren bu imza çekme olayında ortaya çıkan tabloda katledilmiş kadınların katledilmesinin ortağı kimdir” dedi. Güllü, Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 190 sayılı Şiddet ve Taciz Sözleşmesi’ni imzalayan ilk belediye olacağını duyurdu.
Antalya Büyükşehir Belediyesi ve Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu tarafından düzenlenen ve iki gün sürecek olan 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele ve Acil Yardım Hattı Çalıştayı Antalya’da bugün başladı. Çalıştayın açılışına, Canan Güllü’nün yanı sıra Antalya Büyükşehir Belediye Lideri Muhittin Böcek de katıldı. Güllü, şunları söyledi:
“ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ PROTOKOLÜ İLK İMZALAYAN BELEDİYEYDİ. BU ÇOK ÖNEMLİDİR. TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNE BAKIŞI YANSITIR”
“Geçtiğimiz yıl başladığımız bir süreçte, tekrar bu kalabalıkla sayın başkanlarımı ve siz yol arkadaşlarımı burada görmek benim için gurur verici. 31 yıl üzere bir süreçte aktivistliğin geldiği noktada güç birliğinin ve örgütlü gayretin olduğuna tanıklık ediyoruz. Aslında bu örgütlü çabayı siyaset yapan sayın başkanlarıma söylemek benim haddim değil tahminen lakin sivil toplumun örgütlü çabası toplumları değiştiren, vizyonları değiştiren ve ‘mücadele kazandırır’ kelamlarını hayata geçiren bir haldir. Bu manada bugünün kıymeti benim için çok pahalı.
2018’de bir söylem üzerine sizinle bir yola çıktık. 2018’de Türkiye’de bayanın şiddetten arınabileceği bir dünyayı yaratabilmenin, bir acil yardım çizgisi ile yalnız olmadığının bilinmesini istediğimiz bir süreçte Antalya Büyükşehir Belediyesi, birinci protokolü imzalayan belediyeydi. Bu çok kıymetlidir. Toplumsal cinsiyet eşitliğine bakışı yansıtır. Bugün geldiğimiz noktada 53 belediye var. Bu 53 belediyenin yol arkadaşlığı bizi güçlendiriyor lakin bir halde de iktidarda hangi parti olursa olsun onlara şöyle dönüp bir yanıt veriyoruz. Uğraşa pürüz olan iktidarlar, aslında alanda sivil toplumların gücünü bilmeyen iktidarlardır. Bu manası ile siz istediğinizi ya da uygulanması gereken düzenekleri aslında hayata geçirmezseniz biz, bir halde bacadan girer, kapıdan kovduğunuz o sivil toplum örgütleri olarak ‘yerelde eşitlik başlar’ cümlesini kurar ve tekrardan o eşitlik için onu hayata geçiririz diye çalışmalara devam ediyoruz.
“PEKİ 2021 MART AYINDAN İTİBAREN BU İMZA ÇEKME OLAYINDA ORTAYA ÇIKAN TABLODA KATLEDİLMİŞ KADINLARIN KATLEDİLMESİNİN ORTAĞI KİMDİR”
Ekim ayında 39 bayan öldürüldü bu ülkede. Bu ülkede 39 bayanın öldürüldüğü tabloya baktığınızda -o da medyaya yansıyan, gazeteler üzerindeki rakamlar- bu sayılar bize; kocası, babası, oğlu, eşi, flörtü tarafından öldürülen bayanların aslında en sevdikleri tarafından öldürüldüklerinin tablosunu ortaya çıkarıyor. Pekala biz ne yapıyoruz? ‘Biz’ derken yalnızca sivil toplum örgütü cümlesi içerisine sığınıp kalmayarak ‘iktidarlar ne yapıyor’ diyoruz. O yasal mevzuatların yapıldığı süreçten gelen, onların yapılması ismine emek veren sivil toplum örgütleri olarak sistemlerin işlemediğine tanıklık ediyoruz. İşlemeyen bu sistemler yetmezmiş üzere İstanbul Sözleşmesi’nden imza çekiyoruz. Peki 2021 Mart ayından itibaren bu imza çekme olayında ortaya çıkan tabloda katledilmiş kadınların katledilmesinin ortağı kimdir? Bu soruyu kendimize soralım. Eğer öldüren katil ise o katilin o yola girmesine sebep olan o mekanizmaları işletmeyen, kolluğa gittiğinde cevap vermeyen, yargıda süreci hızlandırmayan ya da önleyici politikaları hayata geçirmeyen mekanizmalardır aslında.
İstanbul Sözleşmesi’nin dört ayağı vardır; tedbire, siyaset üretme, müdafaa ve kovuşturma. Politikayı üretmedik, üretmek için var olan mukaveleden imza çektik. Muhafazayı beceremedik, müdafaa altındayken bayanlar ölüyor. 25 Kasım itibariyle hazırladığımız tablo itibariyle müdafaa altında katledilen bayanlar karşımıza çıkacak. Kovuşturmayı esasen yapmıyoruz, ‘kadının rızası vardı, tecavüze uğradı’ üzere klişelerle herkesin lisanına pelesenk olabilecek bir bakış açısını yansıtmaya çalıştık.
“ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İLE ILO 190’INI İMZALAYAN İLK BELEDİYE OLMA SÜRECİNDE DE YOL ARKADAŞLIĞIMIZ DEVAM EDECEK”
Aslında bugün burada olmak, bu işi sürdürülebilir hale getirecek. Geçen devir ne yapmıştık, bu periyot ne yapacağız, ileriye dönük ne olacak? Lokal eşitlik hareket planlarında neredeyiz, ne yaptık, hangi basamaktayız. Hızlanmamız gerekiyor. Bu sürecin içinde çok konuşuluyor, yoksulluk. Ben, bu yoksulluğun aslında bayan siyasetsizliğinin bir alt başlığı olduğunu söylemek istiyorum. Bir bayanın fakir olmamasının imkanı yok aslında. Bunu giderebilecek şey, ona yalnızca bir beslenme çantası vermek, çocuklar ismine ya da bayana ismine besin yardımı yapmak değildir. Bu, devletin siyasetidir. Bu süreçte Türkiye’de başka bir şey gelişti, ILO’nun 190 sayılı Kontratı karşımıza çıktı. Ben de bugün o muştuyu devam edeyim; ILO 190 Kontratı, iş yerlerinde bayana yönelik şiddetin önlenebilmesini sağlayan bir kontrattı. Antalya Büyükşehir Belediyesi ile ILO 190’ı imzalayan ilk belediye olma sürecinde de yol arkadaşlığımız devam edecek. Çok teşekkür ederim bu anlamda.
“VAR OLAN YASALARI DEĞİŞTİRMEYİN, VAR OLAN YASALARA DOKUNMAYIN”
Her yerde her şekilde söylüyorum. Nerede bir kadın şiddete uğruyorsa bizim boğazımızdan geçen lokmanın bize faydası olmaz, gönlümüz rahat olmaz. Kadının istihdamda hak ettiği yerde olması için toplumsal cinsiyet eşitliğini, Anayasa’da geçen kadın-erkek eşitliğini hayata geçirme sorumluluğumuz vardır. 1850’lerden mücadele eden kadınlar, Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının yasal mücadelesi ile kalkan haline getiren hakları bize sunmuşlardır. Bugün biz diyoruz ki ‘Var olan maddeleri değiştirmeyin, var olan kanunlara dokunmayın’. Kanunlara dokunduğunuzda daha farklı noktalara gidecek. Çağdaşlık ve demokrasi elimizden sarfiyat. Bayanların kıyafetleri ile de uğraşmayın.”
